2020 жылғы негізгі қаржылық көрсеткіштер Сомалар қолайлы болу үшін АҚШ долларында тиісті кезеңдегі орташа айырбастау бағамы бойынша көрсетілген (2020 және 2019 жылдардағы орташа бағамдар тиісінше 413,46 және 382,87 теңге / АҚШ долларын құрайды; жыл соңындағы бағамдар - 2020 жылғы 31 желтоқсанға және 2019 жылғы 31 желтоқсанға – тиісінше 420,91 және 382,59 теңге / АҚШ долларын құрайды).
| Көрсеткіші | Өлшем бірлігі | 2019 | 2020 | |
|---|---|---|---|---|
| | $/барр. | 64,21 | 41,84 | –34,8 |
| Орташа бағам | теңге / АҚШ долл. | 382,87 | 413,46 | 8,0 |
| Түсім | млрд теңге | 6 859 | 4 556 | –33,6 |
| млн АҚШ долл. | 17 915 | 11 019 | –38,5 | |
| Бірлесіп бақыланатын кәсіпорындар мен қауымдасқан компаниялардың пайдасындағы үлесі | млрд теңге | 828 | 511 | –38,3 |
| млн АҚЩ долл. | 2 163 | 1 236 | –42,8 | |
| Таза пайда | млрд теңге | 1 158 | 172 | –85,2 |
| млн АҚШ долл. | 3 026 | 416 | –86,3 | |
| Бас компанияның акционерлеріне келетін кезеңдегі таза пайда | млрд теңге | 1 197 | 273 | –77,2 |
| млн АҚШ долл. | 3 127 | 661 | –78,9 | |
| | млрд теңге | 1 963 | 1 151 | –41,3 |
| млн АҚШ долл. | 5 126 | 2 785 | –45,7 | |
| Бос ақша | млрд теңге | 592 | 88 | –85,1 |
| млн АҚШ долл. | 1 537 | 213 | –86,2 | |
| Таза | млрд теңге | 2 361 | 2 594 | 9,9 |
| млн АҚШ долл. | 6 171 | 6 162 | –0,2 | |
| Жалпы | млрд теңге | 3 838 | 4 078 | 6,3 |
| млн АҚШ долл. | 10 030 | 9 690 | –3,4 |
| Көрсеткіші | | 2020 | Өзгеріс | % |
|---|---|---|---|---|
| Түсім және өзге де кірістер | ||||
| Түсім | 6 858 856 | 4 556 037 | –2 302 819 | –33,6 |
| Бірлескен кәсіпорындар мен қауымдасқан компаниялар кірістеріндегі үлес, нетто | 827 979 | 511 195 | –316 784 | –38,3 |
| Қаржылық кіріс | 240 880 | 109 753 | –131 127 | –54,4 |
| Еншілес ұйымдардың шығуынан түсетін кіріс | 17 481 | 519 | –16 962 | –97,0 |
| Басқа операциялық кіріс | 24 936 | 24 576 | –360 | –1,4 |
| Түсімнің және өзге де кірістердің жиынтығы | 7 970 132 | 5 202 080 | –2 768 052 | –34,7 |
| Шығыстар мен шығындар | ||||
| Сатып алынатын мұнайдың, газдың, мұнай өнімдерінің және өзге де материалдардың өзіндік құны | –3 913 744 | –2 277 066 | 1 636 678 | –41,8 |
| Өндірістік шығындар | –721 693 | –740 786 | –19 093 | 2,6 |
| Табыс салығынан басқа салықтар | –454 295 | –269 559 | 184 736 | –40,7 |
| Тозу, сарқылу және амортизация | –337 424 | –360 283 | –22 859 | 6,8 |
| Тасымалдау және өткізу бойынша шығыстар | –420 402 | –458 186 | –37 784 | 9,0 |
| Жалпы және әкімшілік шығыстар | –213 967 | –170 208 | 43 759 | –20,5 |
| Негізгі құралдардың, материалдық емес активтердің және барлау мен бағалау жөніндегі Активтердің құнсыздануы | –150 751 | –243 694 | –92 943 | 61,7 |
| Барлау бойынша шығыстар | –57 068 | –19 807 | 37 261 | –65,3 |
| Бірлескен кәсіпорындар мен қауымдасқан компанияға инвестициялардың құнсыздануы | − | –30 654 | − | − |
| Қаржылық шығындар | –317 433 | –297 551 | 19 882 | –6,3 |
| Өзге де шығыстар | –7 203 | –32 151 | –24 948 | 346,4 |
| Теріс / оң бағамдық айырма, нетто | 8 479 | –23 935 | –32 414 | –382,3 |
| Шығыстар мен шығындар жиынтығы | | | 1 661 621 | –25,2 |
| Табыс салығын есепке алғанға дейінгі пайда | 1 384 631 | 278 200 | –1 106 431 | –79,9 |
| Табыс салығы бойынша шығыстар | –226 180 | –106 303 | 119 877 | –53,0 |
| Жалғасатын қызметтен бір жыл ішіндегі пайда | 1 158 451 | 171 897 | –986 554 | –85,2 |
| Тоқтатылған қызмет | ||||
| Тоқтатылған қызметтен салық салынғаннан кейінгі пайда | 6 | − | − | − |
| Жыл ішіндегі таза пайда | 1 158 457 | 171 897 | –986 560 | –85,2 |
| Бір жылға келетін таза пайда / шығын: | ||||
| бас компанияның акционерлеріне | 1 197 157 | 273 237 | –923 920 | –77,2 |
| бақыланбайтын қатысу үлесіне | –38 700 | –101 340 | –62 640 | 161,9 |
| 1 158 457 | 171 897 | –986 560 | –85,2 | |
Түсім
2020 жылғы түсім 4 556 млрд теңгені (11 019 млн АҚШ доллары) құрады, бұл 2019 жылғы көрсеткіштен 33,6%-ке төмен. Dated Brent мұнай бағасының жылдан жылға 34,8%-ке және ОПЕК+ келісіміне сәйкес жекелеген кен орындарында өндіруді шектеумен байланысты мұнай өткізу көлемінің төмендеуі, сондай-ақ KMG International мұнай өнімдерінің трейдингі және оларды сату көлемінің төмендеуі түсім динамикасына негізгі теріс әсерін тигізді. Түсімнің төмендеуі теңгенің АҚШ долларына шаққанда орташа айырбастау бағамының 8%-ке әлсіреуімен ішінара өтелді.
Бірлескен кәсіпорындар мен қауымдасқан компаниялардың пайдасындағы үлесі
Бірлескен кәсіпорындар мен қауымдастырылған компаниялардың пайдасындағы үлес 2020 жылы 38,3%-ке азайып, 511 млрд теңгені құрады (1 236 млн АҚШ доллары), негізінен, "Теңізшевройл" ЖШС (ТШО), "Маңғыстаумұнайгаз" АҚ (ММГ) және "ҚМГ Қашаған Б.В." ЖШС (Қашаған) пайдасының төмендеу нәтижесінде пайда болды. Мұнайдың орташа бағасының құлдырау және өндіру көлемінің төмендеу нәтижесінде, есепті кезеңде ТШО мен ММГ пайдасындағы үлес 58,2 және 79,6%-ке төмендеп, тиісінше, 173 млрд теңге (420 млн АҚШ долл.) және 17 млрд теңгені (41 млн АҚШ долл.) құрады. 2020 жылы Қашағанның таза шығынындағы үлесі 7 млрд теңгені (17 млн АҚШ долл.) құрады. Бұл ретте қолма-қол ақша ағыны оң болды және 463 млн АҚШ долларын құрады. 2020 жылдың қорытындылары бойынша бухгалтерлік таза залал Ural Group Limited (көмір), "ПетроҚазақстан Инк."(ПКИ) және Valsera Holdings B. V. (Валсера) 10 млрд теңге (25 млн АҚШ доллары), 9 млрд теңге (21 млн АҚШ долл.) және тиісінше ҚМГ үлесіне 6 млрд теңге (15 млн АҚШ долл.) мөлшерінде қалыптасты.
Өзіндік құны
2019 жылмен салыстырғанда, есепті кезеңде 41,8%-ке азайып, 2 277 млрд теңге (5 507 млн АҚШ долл.) құрады. Төмендеу шикі мұнайды сатып алуға жұмсалатын шығындардың және өңдеу үшін мұнай құнының төмендеуіне, сондай-ақ мұнай бағасының төмендеуіне байланысты болды, бұл теңгенің АҚШ долларына шаққандағы бағамының әлсіреуімен ішінара өтелді. Қайта сату үшін мұнай сатып алу шығындарының сомасы 46,4%-ке, 1 311 млрд теңгеге (3 171 млн АҚШ долл.) дейін төмендеді. Мұнай өңдеу құны 50,9%-ке төмендеп, 314 млрд теңгені (758 млн АҚШ доллары) құрады.США).
Басқа шығындар
2019 жылмен салыстырғанда, 2020 жылы өндірістік шығыстар аздап ұлғайып, 741 млрд теңгені (1 792 млн АҚШ долл.) құрады.
Жалпы және әкімшілік шығыстар 20,5%-ке, 170 млрд теңгеге (412 млн АҚШ долл.) дейін азайды.
2020 жылы табыс салығын есептемегенде, салықтар, негізінен, ренталық салық, экспорттық кедендік баж және мұнай бағасының төмендеу салдарынан ПҚӨС бойынша шығыстардың төмендеу нәтижесінде 40,7%- ке азайып, 270 млрд теңгені (652 млн АҚШ долл.) құрады.
Жалақы бойынша шығындар жылдан жылға 0,3%-ке өсуін көрсетіп, 427 млрд теңге (1034 млн АҚШ доллары) болды және өндірістік шығыстардың, тасымалдау және сату жөніндегі шығыстардың және жиынтық кіріс туралы шоғырландырылған есепте жалпы және әкімшілік шығыстардың құрамында көрсетілді.
2020 жылғы қаржылық шығындар 298 млрд теңгені (720 млн АҚШ доллары) құрады, бұл 2019 жылмен салыстырғанда, 6,3%-ке аз. Төмендеу негізінен ТШО мұнайын аванстау жөніндегі мәміле шеңберіндегі міндеттемелерді мерзімінен бұрын өтеуге негізделген.
Активтердің құнсыздануы
COVID-19 пандемиясына және 2020 жылы экономикаға әсер ету қаупі аясында нарықтық бағаның айтарлықтай өзгеру нәтижесінде мұнай бағасы, мұнай өңдеу зауыттарының болжамды маржасы, өндіріс көлемдері, айырбастау бағамы және инфляция бойынша жорамалдар құнсыздану мәніне тестілеу жүргізу кезінде қайта қаралды. 2020 жыл ішінде жиынтық табыс туралы шоғырландырылған есепте KMG International 162 млрд теңге (393 млн АҚШ долл.), «Ембімұнайгаз» АҚ активтерінің 60 млрд теңге (146 млн АҚШ долл.), өздігінен жүретін баржалар Сұңқар, Барыс және Бүркіт 10 млрд теңге (25 млн АҚШ долл.) және өзге де 11 млрд теңге (25 млн АҚШ долл.) мөлшерінде құнсыздануын қоса алғанда, ҚМГ жалпы сомасы 244 млрд теңгеге (589 млн АҚШ доллары) құнсыздануды мойындады.
Таза пайда
2019 жылмен салыстырғанда, есепті жылда Компанияның таза пайдасы мұнайдың орташа бағасының төмендеуі, бірлескен кәсіпорындар мен қауымдасқан компаниялар кірістеріндегі үлеске жататын түсім мен кірістердің төмендеуі және активтер құнының құнсыздануын мойындау нәтижесінде 85,2%-ке азайып, 172 млрд теңгені (416 млн АҚШ долл.) құрады, бұл табыс салығынан басқа, өзіндік құн бойынша шығыстардың және салықтардың төмендеуімен ішінара өтелді.
Бас компанияның акционерлеріне тиесілі кезеңдегі таза пайда 273 млрд теңгені (661 млн АҚШ долл.) құрады.
Күрделі шығындар
2019 жылмен салыстырғанда, 2020 жылы Компанияның күрделі шығындары (Есептеу әдісі бойынша бойынша, сегменттік есептілікте ашылған) 10,1%- ке төмендеп, 454 млрд теңгені (1 098 млн АҚШ доллары) құрады. "Мұнай мен газды барлау және өндіру" сегментіндегі күрделі шығындардың жылдан жылға 35%-ке, 168 млрд теңгеге дейін (405 млн АҚШ долл.) төмендеуі негізгі әсер етті. 2019 жыл қорытындылары бойынша 444 млрд. теңгемен (1 160 млн. АҚШ долл.) салыстырғанда, 2020 жылы кассалық әдіс бойынша күрделі шығындар 396 млрд теңгені (959 млн АҚШ долл.) құрады.
EBITDA құрылымы
Біз сегменттік ақпаратты ХҚЕС негізінде талдаймыз. Сегменттердің пайдасы кіріс пен таза пайда көрсеткіштері негізінде қарастырылады. ҚМГ компаниялар тобының операциялық сегменттері өндірілетін өнім мен көрсетілетін қызмет түрлеріне сәйкес келетін жеке құрылымға және басқаруға ие, бұл ретте барлық сегменттер әртүрлі өнім түрлерін ұсынатын және әртүрлі нарықтарға қызмет көрсететін бизнестің стратегиялық бағыттарын білдіреді. ҚМГ қызметі мынадай операциялық сегменттерді қамтиды: мұнай мен газды барлау және өндіру, мұнай тасымалдау, газды өткізу және тасымалдау, шикі мұнай мен мұнай өнімдерін өңдеу және өткізу, ҚМГ Корпоративтік орталығының қызметі және өзгелері (мұнай-сервис және өзге де маңызды емес ұйымдар). Компания корпоративтік орталықтың қызметін ерекшелейді, өйткені ҚМГ бас компанияның функцияларын орындайды, сондай-ақ операциялық қызметті (АМӨЗ бен ПМХЗ-да өңдеу және шикі мұнайды ішкі және экспорттық нарықтарға одан әрі сатуды) жүзеге асырады.
EBITDA-ның 2020 жылғы сегменттер бойынша өзгеруіне әсер еткен негізгі факторлар:
- "Мұнай мен газды барлау және өндіру" сегментінде EBITDA мұнай бағасының төмендеу және мұнай өткізу көлемінің төмендеу аясында 1 571 млн АҚШ долларына төмендеді;
- "Газды сату және тасымалдау" сегментінің EBITDA газды экспортқа сатудан және халықаралық транзит бойынша кірістердің төмендеу салдарынан 343 млн АҚШ долларына төмендегенін көрсетті;
- "Шикі мұнай мен мұнай өнімдерін өңдеу және сату" сегментінің EBITDA 180 млн АҚШ долларына төмендеуі негізінен KMG International бағдарламасын жүзеге асыру көлемінің азаюына байланысты болды.
| Сегмент | Өлшем бірлігі | 2019 | 2020 | % |
|---|---|---|---|---|
| Мұнай мен газды барлау және өндіру | млн теңге | 962 778 | 390 221 | –59 |
| млн АҚШ долл. | 2 515 | 944 | –62 | |
| % EBITDA-дан | 49 | 34 | –15 п.п. | |
| Мұнай тасымалдау | млн теңге | 219 204 | 226 838 | 3 |
| млн АҚШ долл. | 573 | 549 | –4 | |
| % EBITDA-дан | 11 | 20 | 9 п.п. | |
| Газды өткізу және тасымалдау | млн теңге | 457 829 | 352 565 | –23 |
| млн АҚШ долл. | 1 196 | 853 | –29 | |
| % EBITDA-дан | 23 | 30 | 7 п.п. | |
| Шикі мұнай мен мұнай өнімдерін қайта өңдеу және өткізу | млн теңге | 268 013 | 214 839 | –20 |
| млн АҚШ долл. | 700 | 520 | –26 | |
| % EBITDA-дан | 14 | 19 | 5 п.п. | |
| Корпоративтік орталық | млн теңге | 42 345 | –25 077 | –159 |
| млн АҚШ долл. | 111 | –61 | –155 | |
| % EBITDA-дан | 2 | –2 | –4 п.п. | |
| | млн теңге | 12 565 | –7 959 | –163 |
| млн АҚШ долл. | 33 | –19 | –159 | |
| % EBITDA-дан | 1 | –1 | –2 п.п. | |
| EBITDA қорытындысы | млн теңге | 1 962 734 | 1 151 427 | –41 |
| млн АҚШ долл. | 5 126 | 2 785 | –46 | |
| % EBITDA-дан | 100 | 100 | 0 п.п. |
| 2019 | 2020 | Өзгерістер | % | |
|---|---|---|---|---|
| Операциялық қызметтен алынған таза ақша ағындары | 123 801 | 446 533 | 322 732 | 261 |
| Операциялық | 988 251 | 446 533 | –541 718 | –55 |
| Инвестициялық қызметте пайдаланылған таза ақша ағындары | –319 562 | –205 611 | 113 951 | –36 |
| Қаржы қызметінде пайдаланылған ақша қаражатының таза қозғалысы | –270 371 | –245 227 | 25 144 | –9 |
| Айырбастау бағамдарының өзгеруінің ақша қаражаты мен олардың баламаларына әсері | –14 985 | 85 341 | 100 326 | –670 |
| Күтілетін кредиттік шығындарға резервтегі өзгеріс | –279 | 376 | 655 | –235 |
| Ақша қаражаты мен оның баламаларындағы таза өзгеріс | –481 396 | 81 412 | 562 808 | –117 |
| Ақша қаражаты мен оның баламаларындағы таза өзгеріс, млн. АҚШ | –1 257 | 197 | 1 454 | –116 |
Ақша қаражаты
2020 жылғы 31 желтоқсандағы жағдай бойынша көрсеткішпен салыстырғанда, шоғырландырылған ақша қаражаты мен олардың баламалары, оның ішінде депозиттер түріндегі ақша қаражаты 2020 жылғы 31 желтоқсандағы жағдай бойынша 0,6%-ке аздап ұлғайып, 1 485 млрд теңгені (3 528 млн АҚШ долл.) құрады. Ақша қаражаты мен оның баламаларының ұлғаюы негізінен операциялық қызметтен алынған 447 млрд теңге (1 080 млн АҚШ долл.) сомасындағы таза оң ақша ағынымен және айырбас бағамдарының өзгеруінің 85 млрд теңге (206 млн АҚШ долл.) сомасындағы ақша қаражатына және баламаларға әсерімен байланысты. 2019 жылғы 31 желтоқсандағы 3 859 млн долл. деңгейіндегі көрсеткішпен салыстырғанда, долларлық мәнде шоғырландырылған ақша қаражаты мен оның баламалары 8,6%-ке, 3 528 млн. АҚШ долларына дейін азайды.
Алынған дивидендтер
ҚМГ-нің компаниялар тобы үшін бас компания болып табылады және өзінің еншілес және тәуелді ұйымдарынан, БК мен қауымдастырылған компанияларынан дивидендтер алады. 2020 және 2019 жылдары Компания, тиісінше, 135 млрд теңге (326 млн АҚШ доллары) және 126 млрд теңге (330 млн АҚШ долл.) мөлшерінде дивидендтер алды. 2020 жылы алынған дивидендтер "Азия газ құбыры" ЖШСдан (АГҚ) 54 млрд теңгені (130 млн АҚШ долл.) құрайды, "Маңғыстау Инвестмент Б.В." (МИБВ) – 32 млрд теңгені (78 млн АҚШ доллары).) және "ҚазРосГаз" ЖШС – 15 млрд теңгені (37 млн АҚШ доллары) құрады.
Төленген дивидендтер
«Самұрық-Қазына» АҚ шешіміне сәйкес 2020 жылдың мамырында ҚМГ 82 млрд теңге (198 млн АҚШ долл.) сомасында дивидендтер, оның ішінде «Самұрық-Қазына» АҚ 74 млрд теңге (178 млн АҚШ долл.) және ҚР Ұлттық Банкіне 8 млрд теңге (19 млн АҚШ долл.) төледі.
| 2020 | 2019 | Өзгерістер | % | |
|---|---|---|---|---|
| Активтер | ||||
| Негізгі құралдар | 4 369 745 | 4 484 271 | –114 526 | –2,6 |
| Ұзақ мерзімді банктік салымдар | 56 528 | 52 526 | 4 002 | 7,6 |
| Бірлескен кәсіпорындар мен қауымдасқан компанияларға инвестициялар | 6 471 021 | 5 590 384 | 880 637 | 15,8 |
| Басқа да ұзақ мерзімді активтер | 1 279 570 | 1 314 823 | –35 253 | –2,7 |
| Қысқа мерзімді банктік салымдар | 282 472 | 359 504 | –77 032 | –21,4 |
| Ақша қаражаты және оның баламалары | 1 145 864 | 1 064 452 | 81 412 | 7,6 |
| Басқа да ағымдағы активтер | 1 001 569 | 1 208 351 | –206 782 | –17,1 |
| Сатуға арналған ретінде жіктелген активтер | 46 518 | 7 604 | 38 914 | 511,8 |
| Активтер жиыны | 14 653 287 | 14 081 915 | 571 372 | 4,1 |
| Активтер жиыны, млн. АҚШ | 34 813 | 36 807 | –1 993 | –5,4 |
| Капитал және міндеттемелер | ||||
| Капитал жиыны | 8 636 679 | 8 196 656 | 440 023 | 5,4 |
| Капитал жиынтығы, млн. АҚШ | 20 519 | 21 424 | –905 | –4,2 |
| Ұзақ мерзімді қарыздар | 3 716 892 | 3 584 076 | 132 816 | 3,7 |
| Басқа да ұзақ мерзімді міндеттемелер | 966 341 | 862 741 | 103 600 | 12,0 |
| Ағымдағы қарыздар | 361 556 | 253 428 | 108 128 | 42,7 |
| Басқа да ағымдағы міндеттемелер | 971 819 | 1 185 014 | –213 195 | –18,0 |
| Міндеттемелер жиынтығы | 6 016 608 | 5 885 259 | 131 349 | 2,2 |
| Міндеттемелер жиынтығы, млн. АҚШ | 14 294 | 15 383 | –1 088 | –7,1 |
| Капитал мен міндеттемелер жиынтығы | 14 653 287 | 14 081 915 | 571 372 | 4,1 |
| Капитал мен міндеттемелер жиынтығы, млн. АҚШ | 34 813 | 36 807 | –1 993 | –5,4 |